Arnika górska, znana również jako lepiężnik górski, to roślina, której kwiaty zawierają szereg aktywnych związków, takich jak laktony seskwiterpenowe, kwas kawowy, flawonoidy, alkaloidy pirolizydynowe i olejek eteryczny. Te substancje wykazują działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe oraz przeciwobrzękowe. Dzięki temu, kwiaty arniki górskiej znalazły zastosowanie w leczeniu miejscowym krwiaków, zwichnięć, stłuczeń, obrzęku po złamaniach, stanów zapalnych oraz chorób reumatycznych.
Preparaty z Arniki: Na rynku dostępne są różnorodne preparaty z arniki górskiej, zarówno jedno-, jak i wieloskładnikowe, w postaci maści, żelu, płynu do okładów, kropli i nalewki. Preparaty te stosuje się wyłącznie zewnętrznie, a do okładów można używać także naparów z surowca. Nalewkę z arniki przed użyciem należy rozcieńczyć 3–10 krotnie. Warto jednak pamiętać, że preparatów z arniki nie należy stosować na uszkodzoną skórę, oparzenia III stopnia, rozległe otarcia naskórka, ostre stany zapalne skóry, ani u kobiet w ciąży i karmiących piersią.
Możliwe Skutki Niepożądane: Należy również pamiętać o możliwych skutkach niepożądanych, takich jak kontaktowe zapalenie skóry. Przyjęcie arniki doustnie może prowadzić do poważnych objawów niepożądanych, takich jak nieżyt żołądkowo-jelitowy, duszność, wstrząs, porażenie mięśni szkieletowych i mięśnia sercowego, a nawet śmierć.
Badania i Ewidencja Naukowa: Mimo powszechnego przekonania o korzystnym wpływie arniki na zmniejszenie bólu mięśni, nie ma dostatecznie wiarygodnych danych naukowych, które by to potwierdzały. Wyniki przeglądu systematycznego Cochrane sugerują, że żel zawierający nalewkę ze świeżego kwiatu arniki może być podobnie skuteczny jak ibuprofen stosowany miejscowo w zmniejszaniu bólu i poprawie sprawności stawów u pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów rąk. Jednakże, istnieje również potrzeba dalszych badań nad skutecznością i bezpieczeństwem stosowania arniki.
Arnika górska, ze względu na swoje właściwości przeciwbólowe i przeciwzapalne, jest często wykorzystywana w medycynie naturalnej do leczenia miejscowego różnego rodzaju urazów i stanów zapalnych. Jednak, należy zachować ostrożność i stosować ją zgodnie z zaleceniami oraz unikać jej spożywania wewnętrznego, aby uniknąć potencjalnie niebezpiecznych skutków ubocznych. Przed zastosowaniem preparatów z arniki górskiej zawsze warto skonsultować się z lekarzem.
Źródło: Goncerz G., Moćko K., Bagińska A., Studzińska Sroka E.: Praktyka kliniczna – przewodnik leczenia bólu: Leki pochodzenia roślinnego w leczeniu bólu w świetle danych naukowych. Med. Prakt., 2018; 9: 94–107